جواب فعالیت فصل 7 علوم هفتم

گام به گام علوم هفتم درس هفتم

گام به گام علوم هفتم/ فصل هفتم :: سفر آب درون زمین / جواب سوالات و فعالیت های درس هفتم علوم هفتم | پاسخ سوالات آزمایش کنید و اطلاعات جمع آوری کنید و فعالیت صفحه ۵۵ و ۵۶ و ۵۷ و ۵۸ و ۵۹ و ۶۰ و ۶۱ درس ۷ علوم تجربی پایه هفتم متوسطه

فعالیت صفحه 55 علوم هفتم

– مقدار نفوذ آب را به درون زمین در دو دامنه شکل زیر با هم مقایسه و درباره دلیل خود بحث کنید.
پاسخ: مقدار نفوذ آب به درون زمین در دامنه‌ی الف بیشتر از دامنه‌ی ب می‌باشد. زیرا در آن پوشش گیاهی وجود دارد که سرعت حرکت آب را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود که آب فرصت بیشتری برای نفوذ در زمین داشته باشد. همچنین شیب کم زمین هم باعث نفوذ بیشتر آب در دامنه‌ی الف می‌شود.
– احداث سد در کدام دامنه بیشتر مورد نیاز است؟ دلیل خود را ذکر کنید.
پاسخ: نیاز به احداث سد در دامنه‌ی ب بیشتر است زیرا سد مانع هدر رفتن آب شده و باعث کاهش سرعت آب می‌شود و آب را ذخیره می‌کند و همین باعث نفوذ آب به درون زمین در مناطق مجاور میشود و سطح آب زیرزمینی منطقه را افزایش می‌دهد.

جواب فعالیت صفحه ۵۵ علوم هفتم (فعالیت صفحه ۵۵ علوم هفتم)

آزمایش کنید صفحه 55 علوم هفتم

وسایل و مواد: گلدان کوچک و یکسان 4 عدد، مقداری ماسه و خاک‌ رس، برچسب کاغذی 4 عدد و لیوان 1 عدد
روش آزمایش
1- ته هر گلدان سوراخی ایجاد کنید.
2- گلدان‌ها را با برچسب 1، 2، 3 و 4 نام‌گذاری کنید.
3- ترکیب خاک‌های زیر را به ترتیب در گلدان‌های 1 تا 4 بریزید.

1 لیوان رس با 2 لیوان ماسه، 2 لیوان رس با 1 لیوان ماسه، 3 لیوان رس، 3 لیوان ماسه

4- در هر یک از گلدان‌ها 1 لیوان آب بریزید. نتیجه مشاهده‌ها را در گروه خود به بحث بگذارید.
5- کدام نمونه خاک برای کشاورزی مناسب‌تر است؟ چرا؟
پاسخ: بعضی از مواد مانند شن و ماسه به راحتی آب را از خود عبور می‌دهند که به این قابلیت، نفوذپذیری می‌گویند در حالی که برخی مواد مانند رس، آب را به راحتی از خود عبور نمی‌دهند؛ یعنی این مواد نفوذپذیری خیلی کمی دارند.

همگام درس ، HamGamDars.com

فکر کنید صفحه 56 علوم هفتم

الف) افزون بر پوشش گیاهی و اندازه ذره‌های تشکیل دهنده زمین، شیب زمین نیز در نفوذ آب به درون زمین تأثیر دارد؛ چگونه؟
پاسخ: هر چه شیب زمین کم‌تر باشد آب فرصت بیشتری برای نفوذ به داخل آن دارد. بنابراین نفوذ آب به داخل خاک در زمین‌های با شیب کم زیاد است.

ب) زمین‌هایی که مقدار نفوذپذیری خاک آنها زیاد است برای کشاورزی مناسب نیستند. چرا؟
پاسخ: زیرا اگر نفوذ پذیری خاک زیاد باشد، آب با سرعت زیادی در آن نفوذ می‌کند و گیاه فرصت کافی برای جذب آب را ندارد.

آزمایش کنید صفحه 56 علوم هفتم

وسایل و مواد: بشر، استوانه مدرج، مقداری ماسه
روش آزمایش
1- یک بشر را از ماسه پر کنید.
2- با استوانه مدرج به آن آب اضافه کنید تا بشر از آب لبریز شود.
3- مقدار آب مصرفی را بر حسب سانتی‌متر مکعب یادداشت کنید.
4- حجم آب مصرف شده، نشان دهنده چیست؟
پاسخ: نشان دهنده حجم فضاهای خالی بین ذرات ماسه است.

از آنجایی که با وجود پر بودن بشر باز هم می‌توان در آن آب ریخت، نشان می‌دهد که بین ذرات ماسه فضای خالی وجود دارد و حجم آب مصرف شده، نشان دهنده‌ی حجم فضاهای خالی موجود بین ذرات ماسه می‌باشد.

همگام درس ، HamGamDars.com

فکر کنید صفحه 57 علوم هفتم

الف) میزان فضاهای خالی و نفوذپذیری را در دو شکل زیر با هم مقایسه کنید.
پاسخ: در شکل ۲ بیشتر است چون ذرات ریز شکل ۱ فضاهای خالی را پر می کند.

ب) کدام یک برای تشکیل ذخیره آب زیرزمینی مناسب‌تر است؟
پاسخ: شکل ۲ ، زیرا ذرات آن درشت و تقریباً هم اندازه هستند و نفوذ آب در آن بیشتر است.

فعالیت صفحه 57 علوم هفتم

یک ظرف شیشه‌ای را تا 3/4 با ماسه پر کنید؛ سپس تا نیمه درون آن آب بریزید. به دقت آن را مشاهده کنید و به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
1- داخل ظرف چند منطقه مجزا وجود دارد؟
پاسخ: دو منطقه
2- کدام منطقه را می‌توان به سفره آب زیرزمینی تشبیه کرد؟
پاسخ: منطقه پایینی. در این منطقه فضاهای خالی بین ذرات، کاملاً توسط آب پر شده است.

همگام درس ، HamGamDars.com

اطلاعات جمع‌آوری کنید صفحه 58 علوم هفتم

در مورد عمق چاه‌های آب محل سکونت خود، تحقیق، و نتیجه را در کلاس گزارش کنید.

برعهده دانش آموز است اما میتوانید از متن زیر استفاده نمایید.

به طور کلی عمق چاه‌های آب در مناطق خشک، بالای 150 متر است و در مناطق مرطوب کمتر از 100 متر می‌باشد هرچند به علت برداشت بی رویه از آب‌های زیرزمینی در ایران، نیاز به حفر چاه‌های عمیق‌تر حتی در مناطق مرطوب می‌باشد.

به عنوان مثال برای شهر تهران، بخش عمده‌ی چاه‌های آب در آبخوان اصلی دشت تهران، در زمین‌های آبرفتی و آبخوان آزاد و با متوسط عمق 250 متر و حداکثر عمق 300 متر حفاری شده اند.
یا برای شهر اصفهان: متوسط عمق هر چاه آب در اصفهان 150 متر است.
تبریز: متوسط عمق هر چاه آب در تبریز به 300 متر هم رسیده است.
اهواز: عمق چاه‌های آب در شهر اهواز و استان خوزستان به 200 متر و بیشتر هم رسیده است.
قم: عمق چاه‌های آب در قم ۱۵۰ تا ۲۵۰ متر می‌باشد.

همگام درس ، HamGamDars.com

فکر کنید صفحه 58 علوم هفتم

عمق سطح ایستابی به چه عواملی بستگی دارد؟ توضیح دهید.
پاسخ:
میزان بارندگی: هر چه بیشتر باشد عمق سطح ایستایی کمتر می شود.
ارتفاع زمین از سطح دریا: عمق سطح ایستایی در ارتفاعات بیشتر است.
میزان نفوذ پذیری خاک: عمق سطح ایستایی در خاک هایی که نفوذ پذیریی بالایی دارند کمتر است.
میزان برداشت از آب های زیر زمینی: هر چه برداشت بیشتر باشد عمق سطح ایستایی نیز بیشتر است.
فاصله از دریا: مناطق نزدیک به دریا عمق سطح ایستایی کمتری دارند.

اطلاعات جمع‌آوری کنید صفحه 58 علوم هفتم

در استان محل سکونت شما برای تأمین آب مصرفی بیشتر از آب‌های زیرزمینی استفاده می‌شود یا آب‌های سطحی؟ دلیل خود را در کلاس ارائه کنید.

در مجموع در شهر های بزرگ، تامین آب مصرفی بیشتر از طریق مخازن سدها و  آب های سطحی   می‌باشد مگر اینکه به علت بارندگی خیلی کم به بهره برداری از منابع آب زیرزمینی روی بیاورند.

برای مثال بخش اعظم (بیش از 70%) آب شرب استان تهران از طریق منابع آب سطحی (سدها) تامین می‌شود و مابقی آن از طریق آبهای زیرزمینی.
اصفهان: بخش اعظم (بیش از 85%) نیاز آبی اصفهان از منابع آب سطحی (تصفیه خانه آب باباشیخعلی از سد چم آسمان) تامین می‌شود و مابقی از آبهای زیرزمینی (چاه‌های فِلمن و …) تأمین می‌شود.
قم: بخش اعظم (85%) آب مصرفی استان قم از منابع آب سطحی (سرشاخه‌های دز و سد 15 خرداد) تامین می‌شود.

اطلاعات جمع آوری کنید صفحه ۵۸ علوم هفتم

گفت‌وگو کنید صفحه 59 علوم هفتم

برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی باعث بروز چه مشکلاتی می‌شود؟ علت آن را توضیح دهید.
پاسخ:۱- پایین آمدن سطح سفره‌های آب زیرزمینی
۲- افزایش هزینه آب
۳- کاهش سطح تامین آب
۴- فشردگی خاک
۵- کیفیت آب
۶- نشست زمین

فعالیت صفحه 60 علوم هفتم

در منزل خود به رسوب تشکیل شده در درون کتری یا سماور دقت کنید.
آیا می‌دانید منشأ آنها از کجاست؟
پاسخ: وقتی تخم مرغ را داخل سرکه می گذاریم، حباب هایی در اطراف تخم مرغ می بینیم. پس از مدتی پوسته تخم مرغ در سرکه حل می شود و نرم و کشسان می شود و فقط غشای اطراف تخم مرغ باقی می ماند.

چگونه می‌توانیم آنها را از بین ببریم؟
پاسخ: با استفاده سرکه می توانیم این رسوبات را از بین ببریم. برای این کار باید مقداری سرکه درون سماور ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه جوشاند.

همگام درس ، HamGamDars.com

آزمایش کنید صفحه 60 علوم هفتم

پاسخ:  بله، معمولاً عنصر موجود در آب که باعث تشکیل رسوب در آن می‌شود. کلسیم است که در سرکه حل می‌شود. بنابراین با کمک سرکه می‌توان رسوب سماور را از بین برد.

جواب آزمایش کنید صفحه ۶۰ علوم هفتم

اطلاعات جمع‌آوری کنید صفحه 61 علوم هفتم

در کدام استان‌های کشورمان برای بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی بیشتر از کاریز استفاده می‌شود؟
پاسخ: کرمان، اصفهان، کرج و سمنان ، یزد

همگام درس ، HamGamDars.com

گفت‌وگو کنید صفحه 61 علوم هفتم

با توجه به شکل چرخه آب، درباره چگونگی گردش آن با جزئیات بیشتری بحث کنید.
پاسخ: ابتدا آبهای سطح زمین مثل دریاها و رودها بر اثر تابش نور خورشید تبخیر میشوند  همچنین تبخیر حاصل از تنفس و تعرق گیاهان و تنفس جانوران هم مؤثر است. پس از تبخیر حرکت بخار آب به سمت مناطق مرتفع صورت می‌گیرد. در ارتفاعات به دلیل سرد بودن هوا، بخارها متراکم و سرد می‌شوند و به شکل ابر در ‌می‌آیند. این ابرها ممکن است در همان جا ریزش باران داشته باشند. بعد از ریزش برف یا باران این آب‌ها از مناطق کوهستانی به سمت دشت‌ها می‌روند و آب‌های سطحی رودخانه‌ها را به وجود می‌آورند. از این آب‌های سطحی مقداری آب به داخل زمین فرو می‌رود. مقداری در همان مسیر تبخیر می‌شود، مقدار بیشتری دوباره به دریا باز می‌گردد و این عمل بارها اتفاق می‌افتد که چرخه را چرخه آب می‌گویند.

انرژی مورد نیاز چرخه آب از کجا تأمین می‌شود؟
پاسخ: از خورشید.