جواب درس چهارم علوم پنجم ابتدایی

گام به گام فعالیت های علوم پنجم درس 4

گام به گام علوم پنجم / درس چهارم: برگی از تاریخ زمین

کاوشگری صفحه 27 علوم پنجم

از اثر دست و پای یک جاندار چه چیزهایی می توان یاد گرفت؟
روش اجرا:
1ــ مقداری گل مجسمه سازی را در یک ظرف قرار دهید. سطح آن را با قاشق صاف کنید.
2ــ دست خود را با کمی آب مرطوب کنید.کف دستتان را روی گل بگذارید و فشار دهید. سپس دست خود را به آرامی بردارید. نمونه ی به دست آمده را کنار پنجره قرار دهید تا خشک شود

3ــ با دقت به کف دست خود و اثر آن روی ِگل نگاه کنید؛ چه چیزی مشاهده می کنید؟
پاسخ: جای دستمان روی گل شبیه به خود دستمان می باشد.

4ــ این بار، با ذره بین به دست خود و اثر آن نگاه کنید و بگویید چه چیزهای تازه ای مشاهده می کنید.
5 ــ طول هریک از انگشتان خود را اندازه بگیرید و روی اثر انگشت خود بنویسید.
6 ــ دست شما و اثر دستتان چه شباهت ها و چه تفاوت هایی دارند؟
ویژگی های آنها را در جدول زیر بنویسید.پاسخ» 

7ــ اثر دست خود را با اثر دست هم گروه های خود مقایسه کنید. چه تفاوت ها و شباهت هایی را مشاهده می کنید؟

8  ــ این فعالیت را در منزل به کمک بزرگ ترها انجام دهید؛ اما این بار، پشت دست خود را روی گل قرار دهید و اثر آن را بررسی کنید.
اثر دست یکی از دانش آموزان را به طور تصادفی انتخاب کنید. آیا می توانید مشخص کنید که این اثر به کدام دانش آموز تعلق دارد؟
پاسخ:کف دست من بزرگ تر است ولی از نظر شکل ظاهری و تعداد انگشتان به هم شبیه است

فکر کنید صفحه 29 علوم پنجم

در گذشته های خیلی دور، خزندگان بزرگی بهنام دایناسورها روی زمین زندگی می کردند. این جانوران در حدود 65 میلیون سال پیش از بین رفتند. تصویر زیر، اثر پای یک دایناسور را نشان می دهد.  این اثر در معدن زغال سنگ کرمان یافت شده است؛ از آن چه اطلاعاتی  می توان به دست آورد؟
پاسخ:نوع حرکت – به دلیل عمق زیاد وزن سنگین داشته – تعداد انگشتان – محیط زندگی
طول این این رد پا تقریبا برابر است با ……… سانتی متر است.

گفت و گو صفحه 29 علوم پنجم

در این تصویر، اثر قسمتی از بدن انسان را می بینید. از این اثر، چه اطلاعاتی می توان به دست آورد؟ در این باره گف تگ و کنید.
پاسخ:رد پای انسان -وزن تقریبی – نوع حرکت – سن – تعداد انگشتان

کاوشگری صفحه 30 و  31  علوم پنجم

۱۰- مشاهده های خود را در جدول زیر بنویسید.

گفت و گو صفحه 32 علوم پنجم

شکل زیر نمونه ای از لایه های رسوبی زمین را نشان می دهد.

1- در این تصویر، چند لایه می بینید؟ آنها را شماره گذاری کنید.
پاسخ: هشت لایه مشاهده می کنیم که باید آن ها را از پایین به بالا به ترتیب شماره گذاری کنیم.

2- در کدام لایه یا لایه ها، باقی مانده ی جانداری دیده نمی شود؟
پاسخ: لایه های پنجم، سوم و هشتم.

3- باقی مانده‌ی جاندار در کدام لایه، قدیمی تر است؟
پاسخ: لایه های زیرین مخصوصا لایه اول.

جواب گفتگو صفحه 33 علوم پنجم

در این تصویرها مراحل تشکیل فسیل را می بینید. درباره ی  چگونگی تشکیل این فسیلها در گروه خود گفت و گو کنید
پاسخ:بعد از مرگ جانداران به کف دریا می افتند و با گذشت زمان خاک های کف دریا و رسوبات روی آن جاندار را می پوشانند و جسد جاندار پنهان می شود. به مرور زمان قسمت های نرم بدن جاندار از بین می رود اما قسمت های سخت باقی می ماند و تبدیل به فسیل می شود.

جواب فکر کنید صفحه 33 علوم پنجم

تعداد حشره ها بیشتر از بقیه ی جانداران است. با وجود این، تعداد فسیلهای حشره ها خیلی کمتر است علت را توضیح دهید.
پاسخ: بدن حشرات فاقد استخوان بندی است و بسیار نرم است. و این باعث می شود بعد از مرگ به سرعت تجزیه شود و از بین برود.

جواب رمز گشایی صفحه 33 علوم پنجم

جانوران برای به دست آوردن غذاه فرار از دشمن و … حرکت میکنند. رذ پای آنها روی زمینهای نرم وگلولا یی که از آن عبور میکنند، باقی میماند. از این رذ پاها چه اغلاعاتی می توان به دست آورد؟
پاسخ:  دانشمندان از روی رد پا به نحوه ی حرکت جانور پی برده اند که هرچه رد پا عمیق تر بوده جانور سنگین تر و هرچه کم عمق تر بوده نشانه سبک وزنی و سرعت آن بوده است از روی رد پا به نوع جانور – وزن جانور – اندازه جانور از روی مساحت رد پا پی برده اند

جواب گفت و گو  صفحه 34 علوم پنجم

در شکل زیر، رد پای چند جانور نشان داده شده است. آنها را به دقت بررسی کنید و پس از گفت و گو درباره ی پرسش های زیر، به آنها جواب دهید.

در این شکل، چند نوع رد پا وجود دارد؟
پاسخ: چهار نوع : ۱- گاو ۲- عقاب ۳- گربه ۴- اردک

چند رد پرنده را می بینید؟
پاسخ: دو تا، شماره ۲ و ۴

کدام رد پا مربوط به پرنده ای است که در کنار آب زندگی می کند؟
پاسخ: ردپای شماره ۴ یعنی اردک.

جواب فکر کنید صفحه 34 علوم پنجم

فسیل های زیر در سه منطق هی متفاوت پیدا شده اند. با مطالعه‌ی این فسیلها درباره ی گذشته ی این مناطق چه اطلاعاتی  می توانیم به دست آوریم؟
فسیل صدف و ماهی = نشان می دهد که در گذشته دور در انجا دریا بوده است.
فسیل گیاه و سرخس =  نشان دهنده این است که در گذشته در آن جا محیطی جنگلی و مرطوب بوده است.

جواب جمع آوری اطلاعات صفحه 34 علوم پنجم

در گروه خود درباره‌ی کاربردهای دیگر فسیل ها اطلاعات جمع آوری کنید و آن را به صورت تصویری گزارش دهید. پاسخ این بخش به عهده دانش آموز می باشد. 
پاسخ: از فسیل‌ها می‌توان استفاده‌های زیادی کرد که در زیر به‌صورت خلاصه تعدادی را بیان می‌کنیم:
۱- بعضی فسیل‌ها مانند زغال‌سنگ و نفت را می‌سوزانیم تا از انرژی آن ها استفاده کنیم به این مواد سوخت های فسیلی می‌گویند. گاهی نیز این مواد در ساخت مواد دیگر به کار می‌روند.
۲- از بعضی فسیل‌ها در تعیین محل مواد معدنی استفاده می‌شود.
۳- بعضی فسیل‌ها برای تشخیص آب و هوای گذشته کاربرد دارند.
۴- به کمک فسیل‌ها اطلاعات زیادی در مورد خشکی ها، بیابان ها، جنگل‌ها و دریاها و اینکه آب آن‌ها شیرین یا شور بوده یا عمق آن‌ها کم یا زیاد بوده می‌توان به دست آورد.
۵- با بررسی فسیل‌ها می‌توان فهمید که کدام جانداران قدیمی‌تر هستند و کدام‌یک دیرتر به وجود آمده‌اند. همچنین جدولی به دست می اید که با کمک آن می شود سن لایه های رسوبی مختلف را حدس زد و یا محاسبه کرد.