جواب فعالیت های درس 5 علوم چهارم

جواب فعالیت ها | آزمایش کنید | فکر کنید | گفتگو

گام به گام علوم چهارم / درس 5 :: گرما و ماده

فعالیت صفحه 38 علوم چهارم

وسایل و موادّ لازم: ماژیک، سه عدد لیوان شیشه‌ای، آب گرم و نیم ‌گرم و آب سرد
1- سه لیوان بردارید و آن‌ها را شماره گذاری کنید.
2- درون لیوان‌ها به ترتیب شماره تا نیمه آب سرد، آب نیم گرم و آب گرم بریزید.

3- دو انگشت دست راست خود را درون لیوان آب گرم و دو انگشت دست چپتان را درون لیوان آب سرد قرار دهید و تا بیست بشمارید؛ چه احساسی دارید؟
پاسخ: انگشتان دست راست گرم و انگشتان دست چپ سرد هستند.

4- همان انگشت‌ها را درون لیوان آب نیم گرم (لیوان شماره 2) قرار دهید؛ چه احساسی دارید؟
پاسخ: یادداشت کنید. انگشتی که داخل آب سرد بود آب نیم گرم را سرد و انگشتی که داخل آب گرم بود آن را گرم حس می‌کند.

فعالیت صفحه 40 علوم چهارم

1- درون یک لیوان فلزّی تا نیمه آب سرد بریزید.
2- با استفاده از یک دماسنج الکلی، دمای آب را اندازه بگیرید و در جدول زیر یادداشت کنید.

3- لیوان را روبه‌روی نور خورشید یا روی بخاری قرار دهید.
4- هر 5 دقیقه یک بار دمای آب را اندازه بگیرید و جدول را کامل کنید.

– آب درون لیوان گرم‌تر شده است یا سردتر؟
پاسخ: گرم‌تر

– آب برای گرم شدن، گرمای خود را از کجا به دست آورده است؟
پاسخ: از نور خورشید

فکر کنید صفحه 40 علوم چهارم

دمای هوا در تابستان بیش تر است یا زمستان؟ به چه دلیل؟
پاسخ: تابستان، به خاطر اینکه خورشید در تابستان به صورت مستقیم می‌تابد و مدت زمان تابش آن بیشتر است.

فعالیت صفحه 41 علوم چهارم

وسایل و موادّ لازم: لیوان فلزی، کاسه بزرگ، دماسنج، زمان سنج
١- در یک لیوان فلزّی مقداری آب و یخ بریزید.
٢- در ظرفی شیشه‌ای تا نیمه آب داغ بریزید.
٣- دمای آب درون لیوان را اندازه بگیرید و یادداشت کنید.
۴- لیوان را درون آب داغ قرار دهید و هر 5 دقیقه، دمای آن را اندازه بگیرید و جدول را کامل کنید.

5 – دمای آب لیوان را روی نمودار ستونی زیر رسم کنید.

– دمای آب درون لیوان فلزّی با گذشت زمان چه تغییری کرده است؟
پاسخ: دمای آن بیش‌تر شده است.

– با رسم یک پیکان روی شکل روبه‌رو مسیر انتقال گرما بین آب سرد و داغ را نشان دهید.

گفت‌وگو صفحه 42 علوم چهارم

در تصویر روبرو،
💠 چه چیر هایی گرم تر هستند ؟
پاسخ: آش و دیگ گرم هستن

💠گرما از کدام جسم به جسم دیگر منتقل میشود؟
پاسخ: از اجسام فلزی رسانا مثل دیگ ، درب قابلمه و ملاقه

فعالیت صفحه 42 علوم چهارم

وسایل و موادّ لازم: شکلات، آب داغ، خط‌ کش چوبی، خط‌ کش پلاستیکی، خط کش فلزی، پاکت شیر
1- به کمک آموزگار، درون یک پاکت خالی شیر تا نیمه آب داغ بریزید و درِ آن را محکم ببندید.
2- آن را به پهلو روی میز قرار دهید.
3- سه شکاف روی بدنه پاکت ایجاد کنید. اندازه هریک برابر با عرض خط کش باشد.
4- روی خط کش‌های چوبی، فلزّی و پلاستیکی تکّه‌های مساویِ شکلات بچسبانید.
5- سرِ دیگر خط کش‌ها را هم زمان در شکاف‌های قوطی و درون آب داغ قرار دهید.

6- کمی صبر کنید. پیش‌بینی کنید چه اتّفاقی می‌افتد. مشاهدات خود را بنویسید.
پاسخ: شکلات ذوب می‌شود.

– شکلات روی کدام خط کش سریع‌تر ذوب می‌شود؟
پاسخ: توضیح دهید. خط کش فلزی

فکر کنید صفحه 44 علوم چهارم

١- به نظر شما کدام مادّه برای دسته قابلمه بهتر است؟ چوب، فلز یا پلاستیک؟ به چه دلیل؟
پاسخ: پلاستیک به خاطر اینکه گرما را از خود عبور نمی‌دهد و داغ هم نمی‌شود.​

٢- اگر در چهار لیوان کاغذی، شیشه‌ای، پلاستیکی و فلزّی تا نیمه آب داغ بریزیم، پس از مدّت کوتاهی در کدام لیوان، آب سردتر شده است؟
پاسخ:  لیوان فلزی؛ چون گرما را سریعتر از خود عبور می‌دهد پس آب درون آن زودتر سرد می‌شود.

فعالیت صفحه 44 و 45 علوم چهارم

وسایل و موادّ لازم: سه بطری کوچک و سه بطری بزرگ پلاستیکی، تکّه‌های پارچه، تکّه‌های روزنامه، دماسنج، قیچی، آب و یخ
١- درون سه بطری کوچک به مقدار مساوی آب و یخ بریزید.
2- با استفاده از دماسنج دمای آب و یخ را اندازه گیری و یادداشت کنید.
٣- درِ بطری‌های کوچک را ببندید و دور یکی از آنها چند لایه پارچه و دور دیگری چند لایه کاغذ بپیچید. (دقّت کنید ضخامت لایه‌های کاغذ و پارچه تقریباً برابر باشد)
۴- قسمت بالای سه بطری بزرگ را ببرید و بطری‌های کوچک را درون آنها قرار دهید.
۵- قسمت بریده شده بطری‌های بزرگ را به حالت اوّل برگردانید و با چسب بچسبانید. سپس بطری‌ها را در یک مکان بگذارید.
6- پس از یک ساعت، دمای آب آنها را اندازه گیری و در جدول زیر یادداشت کنید.

– آب در کدام ظرف سردتر مانده است؟
پاسخ: بطری پوشیده با روزنامه

– کدام مادّه رسانایی گرمایی کمتری دارد؟ روزنامه، پارچه یا هوا؟
پاسخ: روزنامه

فکر کنید صفحه 45 علوم چهارم

اگر در آزمایش صفحه قبل، به جای آب سرد از آب گرم استفاده کنید، چه اتّفاقی می‌افتد؟
پاسخ: در این صورت دمای آب بطری با پوشش روزنامه، سپس آب بطری با پوشش پارچه و در آخر بطری بدون پوشش گرما را بیش‌تر در خود نگه می‌دارند.

جمع آوری اطلاعات صفحه 46 علوم چهارم

به اطراف خود توجّه کنید؛ چه وسایلی می‌بینید که در تابستان از ورود گرما به خانه شما و در زمستان از خروج گرما از خانه شما جلوگیری می‌کنند؟ گزارش خود را در کلاس بخوانید. 
پاسخ: درزگیر های در و پنجره، استفاده از پنجره‌هایی با جنس عایق به جای پنجره‌های آهنی یا آلومینیومی، بستن دریچه دودکش‌ها، بستن دریچه کانال کولر در زمستان