معنی درس میوه هنر فارسی ششم با کلمات و مخالف (پانزدهم)

معنی کلمات و متضاد و هم خانواده درس میوه هنر

درس 15 میوه هنر

معنی شعر میوه هنر فارسی ششم

آن قصّه شنیدید که در باغ یکی روز *** از جور تبر، زار بنالید سپیدار
معنی: آیا آن داستان را شنیده اید که روزی در باغ، درخت سپیدار به خاطر لم و ستم تبر ناله و زاری می کرد.
نکته ی آرایه ای: جورِ تبر و بنالید سپیدار: جانبخشی به اشیا

کز من نه دگر بیخ و بنی ماند و نه شاخی *** از تیشه ی هیزم شکن و ارّه نجار
معنی: از دست تبر هیزم شکن و اره ی نجار ، دیگر برای من ریشه و شاخه ای باقی نمانده است .

گفتش تبر آهسته که جرم تو همین بس *** کاین موسم حاصل بود و نیست تو را بار
معنی: تبر به سپیدار آهسته گفت : که گناه تو این است که اکنون زمان میوه دادن است ، اما تو میوه و حاصلی نداری
نکته ی آرایه ای: گفتنِ تبر: تشخیص

تا شام ، نیافتاد صدای تبر از گوش *** شده توده در باغ ، سحر هیمه بسیار
معنی: تا شب صدای تبر، شنیده می شد و صبح هنگام ، هیزم بسیاری در باغ جمع شده بود

دهقان چو تنور خود از این هیمه برافروخت بگریست سپیدار و چنین گفت دگر بار
معنی: وقتی کشاورز ، تنور خود را با این هیزم روشن کرد، سپیدار گریه کرد، و دوباره چنین گفت…
نکته ی آرایه ای: گریستن سپیدار: آدم نمایی ( شخصیت بخشی )

آوخ که شدم هیزم و، آتشگر گیتی *** اندام مرا سوخت چنین ز آتش ادبار
معنی: افسوس ! که هیزم شدم و روزگار آتش افروز ، تن مرا با آتش بدبختی سوزاند .
نکته ی آرایه ای: آتشگر گیتی: تشبیه( گیتی ( جهان ) مانند آتشگر است.) آتش ادبار: تشبیه ( ادبار مانند آتش است.)

خندید بر او شعله ، کز دست که نالی ؟ *** ناچیزی تو، کرد بدین گونه تو را خار
معنی: شعله به سپیدار خندید که از دست چه کسی شکایت می کنی؟ بی ارزش بودن تو، تو را اینگونه ، پست و حقیر کرد. .
نکته ی آرایه ای: خندیدن شعله: جانبخشی ( آدم نمایی یا تشخیص )

آن شاخ که سر بر کشد و میوه نیارد *** فرجام به جز سوختنش نیست سزاوار
معنی: آن شاخه ای که بزرگ شود و میوه ندهد ، سرانجام فقط سزاوار سوختن و نابودی است
نکته ی آرایه ای: سر بر کشیدن: کنایه از رشد کردن و بزرگ شدن

جز دانش و حکمت نَبُوَد میوه ی انسان *** ای میوه فروش هنر این دکّه و بازار
معنی: حاصل و ثمره ی انسان علم و دانش است، بنابراین ای کسانی که هنر و دانش اندوخته ای ، اکنون زمان نشان دادن علم و هنر فرا رسیده است

از گفته ی ناکرده و بیهوده چه حاصل ؟ *** کردار نکو کن که نه سودی ست ز گفتار
معنی: سخن بدون عمل و بیهوده فایده ای ندارد . رفتار شایسته و خوب انجام بده که سخن بی عمل ، سودی ندارد.

آسان گذرد گر شب و روز و مه و سالت *** روز عمل و مزد ، بود کار تو دشوار
معنی: اگر در دنیا زندگی تو به آسانی و بدون تالش سپری شود، در روز پاداش گرفتن برای دیدن نتیجه ی عمل ، کار تو سخت می شود ( به پاداش خوب نخواهی رسید)
نکته ی آرایه ای : آسان و دشوار : تضاد / شب و روز : تضاد

معنی کلمات درس 15 میوه هنر فارسی ششم

جور : ظلم و ستم
زار: ناتوان ، ضعیف ، نحیف
بیخ : ریشه ، بن ، ته
جرم : گناه ، سزا
موسم: فصل، وقت، هنگام
حاصل: میوه ، ثمره
توده: تپه ، پشته
هیمه : هیزم
دهقان : کشاورز
آوخ: افسوس، آخ ، دریغ ( شبه جمله است )
فرجام : پایان ، آخر ، عاقبت کار
خوار: پست ، حقیر
حکمت : علم ، خردمندی ، پند
کردار : رفتار ، عمل
عمل : کار
مزد: پاداش
بگریست : گریه کرد
ناچیزی : بی ارزش بودن
آتشگر: آتش افروز، روشن کننده ی آتش
سزاوار: شایسته
گفته ی ناکرده: سخن بدون عمل
سپیدار: نوعی درخت که میوه ندارد.
محصول زار: گریان، ناتوان، نحیف
اِدبار: بدبختی، سیه روزی
بِستاید: ستایش کند

هم خانواده ها درس میوه هنر فارسی ششم

شرق : مشرق
محصول : حاصل
صداقت : صادق – صدق
ظهر : مظهر
معطر : عطر – عطار
جرم : مجرم، جریمه، جرایم
ادبار: مدبر
جاهل: جهل، جهالت، مجهول

مخالف کلمات درس میوه هنر فارسی ششم

فرجام : آغاز
سود: ضرر
آهسته : سریع
آسان : دشوار
بسیار : اندک

پیام درس
انسان باید در کسب علم و دانش، تلاش کند و بعد از اینکه علم و دانش را به دست آورد، به آن عمل کند. در این صورت است که علم و دانش، ارزش پیدا میکند.