جواب درس سوم علوم ششم

گام به گام درس 3 علوم ششم

گام به گام علوم ششم / درس 3 :: کارخانه‌ی کاغذ سازی / گام به گام درس سوم علوم تجربی ششم دبستان ، جواب سوالات – فعالیت ها – فکر کنید – آزمایش کنید – کاوشگری – گفت‌‌وگو و جمع آوری اطلاعات صفحه ۱۸ و ۱۹ و ۲۰ و ۲۱ و ۲۲ و ۲۳ و ۲۴ درس ۳ علوم کلاس ششم .

سوالات متن صفحه 18 علوم ششم

در درس قبل آموختید که با افزایش جمعیت، مصرف سالانه کاغذ در سراسر دنیا به شدت افزایش یافته است؛ به طوری که سالانه باید میلیون‌ها تُن کاغذ تولید شود. به نظر شما تولید این مقدار کاغذ به روش‌های سنتی و دستی امکان‌ پذیر است؟
پاسخ:خیر، با توجه به افزایش جمعیت مصرف سالانه کاغذ در سراسر جهان افزایش یافته و همچنین روش سنتی به نیروی انسانی و وقت زیادی نیاز دارد، بنابراین کاغذ را جز به روش‌های صنعتی نمی‌توان تهیه کرد.

شکل‌های زیر، بخش‌هایی از یک کارخانه کاغذسازی را نشان می‌دهد.

چه نوع مواد و وسایلی در این کارخانه به کار رفته است؟ جنس وسایل به کار رفته چیست؟
پاسخ:مخزن آهنی برای تولید خمیر کاغذ،
غلتک آهنی برای صاف کردن خمیر کاغذ،
منبع سوخت – ‏‏‏ آهن جنس اصلی بیشتر قطعات است.

جواب جمع آوری اطلاعات صفحه 19علوم ششم

فهرستی از صنایع استان، شهر یا روستای خود تهیه و کاربردهای آهن را در هر مورد به طور جداگانه مشخص کنید.
پاسخ: اکثر کاربردهای فلز آهن در صنعت فولاد سازی می‌باشد. محصول آهن در بسیاری از کاربردهای صنعتی مانند: انواع پل‌ها،دستگاه‌ها ، ساختمان‌ها، مخازن، اتوبان‌ها، خودرو سازی، ابزار سازی‌، ساخت سیم، لوله، ورق فولاد، ساخت ریل، دیگ بخار، قطعات ساختمانی، فنر، کارد و چنگال، همچنین تولید آلیاژ چدن به کار می‌رود. همچنین آهن قراضه و مستعمل مانند بدنه خودروهای فرسوده را می‌توان بازیافت کرد و دوباره مورد استفاده قرار داد که بسیار مقرون به صرفه است.

جواب فکر کنید صفحه 19علوم ششم

چرا برای خشک کردن خمیر کاغذ و تبدیل آن به ورقه‌های نازک کاغذ از غلتک‌های بزرگ آهنی استفاده می‌کنند؟ دو دلیل بیاورید.

پاسخ:
۱-خارج کردن آب کاغذ
۲-  ایجاد استحکام در ورقه
۳- کاهش حجم و نازک کردن کاغذ
۴- مقاوم نمودن کاغذ
۵-صاف کردن کاغذ

 همگام درس HamGamDars.com

جواب آزمایش کنید صفحه 20 علوم ششم

١ـ یک لیوان بردارید و تا نصف آن آب بریزید؛ سپس در حدود نصف استکان روغن مایع به آن اضافه کنید. حال یک قطعه چوب و یک قطعه آهن داخل لیوان بیندازید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟
نتیجه مشاهده خود را بنویسید.
پاسخ: قطعه آهن به دلیل زیاد بودن نسبت وزن به حجم (چگالی‌) به زیر مخلوط می‌رود اما قطعه چوب به دلیل پایین بودن چگالیش بر روی مخلوط شناور می‌ماند.

2ـ چند قطعه چوبی، پلاستیکی و فلزی با شکل و اندازه یکسان بردارید. حال قطعه‌های چوبی را روی یک کفه ترازو و قطعه‌های فلزی را روی کفه دیگر قرار دهید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟ این عمل را برای قطعه‌های پلاستیکی نیز انجام دهید و نتیجه مشاهده خود را بنویسید.
پاسخ: کفه‌ای که قطعه آهنی در آن موجود است، پایین‌تر از کفه دیگر که حاوی قطعه چوب است قرار می‌گیرد، یعنی در این آزمایش جرم آهن نسبت‌‌ به جرم چوب بیشتر است. در مورد پلاستیک نیز مانند قطعه چوب، کفه‌ای که حاوی آهن است پایین‌تر قرار می‌گیرد. در نتیجه جرم آهن نسبت به چوب و پلاستیک بیشتر است.

3- سه قاشق و میله چوبی، پلاستیکی و آهنی هم شکل بردارید.
الف) با یک جسم سنگین مثل چکش بر سر هر سه میله ضربه‌های یکسانی وارد کنید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟
پاسخ: قطعات چوب و پلاستیک خرد شده و می‌شکنند ولی قطعه آهن در برابر این ضربه مقاومت نشان می‌دهد و نمی‌شکند. آهن فلز است که در برابر ضربه مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد.

ب) ابتدا نوک قاشق آهنی را محکم روی قاشق چوبی و پلاستیکی بکشید؛ سپس قاشق چوبی را بردارید و محکم روی قاشق آهنی و پلاستیکی بکشید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟
پاسخ: مشاهده می‌کنیم که قاشق چوبی و پلاستیکی داری مقاومت سایشی کمی بوده و ساییده می‌شوند و روی آن‌ها خراش ایجاد می‌شود، ولی قاشق آهنی به علت مقاومت سایشی خوب، از خود، ساییدگی نشان نمی‌دهد.

سوال متن صفحه 22 علوم ششم

باتوجه به آزمایش‌هایی که انجام دادید و شکل‌های بالا، ویژگی‌های عمومی فلزها را بنویسید. (یکی از ویژگی‌ها در زیر نوشته شده است.)
1ـ فلزها رسانای خوبی برای جریان برق هستند.

پاسخ:
2- غیر از جیوه تمام فلزات در دمای اتاق جامد هستند.
3- تمام فلزها جلا پذیرند.
4- فلزها به طور معمولی نقره‌ای یا قهوه‌ای هستند.
5- فلزها رسانای خوبی برای گرما هستند.
6- برخی فلزها جذب آهن‌ربا می‌شوند.
7- برخی فلزها در هوای با اکسیژن ترکیب شده و اکسیدها را به وجود می‌آورند.
8- فلزها با موادی به نام اسید واکنش داده و گاز هیدروژن آزاد می‌کنند.
9- بسیاری از فلزات بسیار سخت و محکم هستند.
10- چکش خوارند یعنی به راحتی زیر ضربه چکش نمی‌شکنند و فقط به شکل‌های مختلف در می‌آیند مانند میله، ورقه و …

 همگام درس HamGamDars.com

جواب جمع آوری اطلاعات صفحه 22 علوم ششم

با کمک بزرگ‌ترها و با استفاده از اینترنت و منابع دیگر درباره «آهن زنگ نزن» اطلاعاتی را جمع‌آوری کنید و به صورت روزنامه دیواری به کلاس گزارش دهید.

پاسخ: اگر روکشی از عنصر «کروم» یا عنصر«روی» یا «منگنز» به روی فلز آهن کشیده شود، آهن زنگ نزن تولید می‌شود. به آهن زنگ نزن «آهن گالوانیزه» یا «آهن سفید» هم می‌گویند که در آن فلز آهن توسط کروم یا روی و یا منگنز در برابر زنگ زدن و خوردگی محافظت می‌شود و از آن در بام‌های شیروانی یا دکل‌ها و … بهره می‌گیرند. در حقیقت این فلزات به اکسیژن اجازه نمی‌دهند تا با فلز آهن ترکیب شده و اکسیدآهن یا زنگ آهن را که زیان‌های اقتصادی زیادی دارد تولید کند. تعویض سالانه آهن آلات زنگ زده در جهان مقادیر زیادی هزینه را به خود اختصاص می‌دهد.

جواب فکر کنید صفحه 22 علوم ششم

برای ساختن هر یک از وسایل زیر از کدام یک از فلزهای آهن، مس، آلومینیم و طلا استفاده می‌کنند؟ به چه دلیل؟
2 ستون دوم جواب است.

جواب  آزمایش کنید صفحه 23 علوم ششم

چند عدد میوه مانند لیمو ترش، پرتقال و کیوی، سرکه ترشی و مقداری محلول رقیق جوهر نمک و کاغذ پی اچ آماده کنید. تکه‌ای از کاغذ پی اچ را به هر یک از مواد آغشته کنید. مشاهدات خود را بنویسید. (کاغذ پی‌اچ وسیله شناسایی اسیدها است). اسیدها، رنگ کاغذ پی اچ (تورنسل) را قرمز می‌کنند، هر چه تغییر رنگ کاغذ پی اچ به رنگ قرمز نزدیک‌تر باشد اسید قوی‌تر است، با انجام آزمایش موارد زیر را مشاهده می‌کنیم:

 همگام درس HamGamDars.com

جواب جمع آوری اطلاعات صفحه 23 علوم ششم

١ـ در زندگی روزانه از جوهر نمک در چه کارهایی استفاده می‌کنیم؟
پاسخ: از این مواد در دستشویی و حمام برای شست و شو سرامیک ها استفاده میشود

٢ـ هنگام استفاده از جوهرنمک در خانه چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
پاسخ: دور از دسترس کودکان- لمس نکنیم- در جاهای تاریک نگهداری کنیم-اورا مزه نکنیم چون اسید غیر خوراکی است

جواب آزمایش کنید صفحه 23 علوم ششم

1ـ سه لیوان بردارید و آنها را شماره‌ گذاری کنید. داخل هر کدام یک تکه خرد شده از سنگ مرمر بیندازید؛ سپس به لیوان اولی 10 میلی‌لیتر آب، به دومی 10 میلی‌لیتر سرکه و به سومی 10 میلی‌لیتر جوهر نمک اضافه کنید. پس از نیم ساعت مشاهدات خود را یادداشت کنید.
پاسخ: مشاهده می‌شود که در اثر واکنش میان جوهر نمک که یک اسید قوی است سنگ مرمر که یک سنگ کلسیم‌دار است، حباب‌های گاز کربن دی اکسید تولید شده و سنگ کم کم در اسید حل می‌شود. آب هیچ تأثیری بر سنگ مرمر ندارد و برای اثر گذاری سرکه (اسید ضعیف) بر روی سنگ مرمر به زمان بیشتری نیاز داریم و فقط خروجی حباب‌ها را می‌بینیم که نشان می‌دهد واکنش بین سنگ مرمر و سرکه در حال انجام است.

٢ـ یک گیاه (مانند گل رز و …) را به کلاس بیاورید و به کمک پَنس و پنبه یکی از برگ‌های آن را به جوهر نمک آغشته کنید. پس از نیم ساعت مشاهدات خود را یادداشت کنید.
پاسخ: با گذشت زمان رنگ سبز برگ کم رنگ‌تر شده و به مرور رنگ سبز آن به طور کلی از بین می‌رود و با ادامه این وضعیت بافت برگ به کلی از بین می‌رود.

جواب فکر کنید صفحه 24 علوم ششم

چرا ورود فاضلاب کارخانه به رودخانه‌ها، مزارع و … به آن‌ها آسیب می‌رساند؟
پاسخ: ورود فاضلاب کارخانه‌‌ها به محیط زیست سبب آلودگی خاک، آب و هوا و مرگ جانداران مفید می‌گردد، زیرا میزان (پی اچ) و قدرت اسیدی آب تغییر یافته و آب به شدت اسیدی می‌شود. علاوه بر این برخی از سموم با ورود به زنجیره غذایی سبب آسیب رساندن و مرگ جانداران می‌شوند.

جواب گفت‌وگو صفحه 24 علوم ششم

در شکل‌های زیر میزان برق مصرفی برای تهیه کاغذ از ماده اولیه (تنه درخت) و بازیافت کاغذهای باطله نشان داده شده است. این روش‌ها را از جنبه‌های زیر باهم مقایسه کنید:
آ) مقدار مصرف برق               ب) آلودگی هوا              پ) قیمت تمام شده                   ت) مقدار مصرف آب

پاسخ: با توجه شکل متوجه می‌شویم که عمل بازیافت کاغذ نسبت به روش تهیه کاغذ از تنه درخت، موجب کاهش قابل توجه مصرف انرژی الکتریکی و مصرف برق و نیز کاهش مقدار مصرف آب می‌شود. در نتیجه قیمت تمام شده محصول، در روش بازیافت کمتر خواهد بود. از طرفی عمل بازیافت کاغذ، آلودگی‌های زیست محیطی کم‌تری را موجب می‌شود، زیرا قطع درختان باعث نابودی جنگل‌ها شده و آلودگی هوا را افزایش می‌دهد.

جواب جمع آوری اطلاعات صفحه 24 علوم ششم

درباره یک کارخانه در محل  زندگی خود اطلاعاتی جمع‌‌آوری و به صورت روزنامه دیواری به کلاس گزارش کنید.

پاسخ:کارخانه تولید بستنی:

تولید بستنی در یک کارخانه، با فن‌آوری بالا انجام می‌گیرد. خط تولید بستنی به صورت زیر است:
1- وزن کردن مواد و مخلوط کردن مواد: ابتدا مواد خشک و مایع را وزن و حجم سنجی می‌کنند. این مواد در داخل یک مخزن حرارت داده شده و مخلوط می‌شوند و حالت یکسان پیدا می‌کنند. این کار به صورت خودکار صورت می‌گیرد.
2– پاستوریزه و هموژنیزه کردن: سپس مخلوط را پاستوریزه می‌کنند، یعنی ابتدا حرارت زیادی به مخلوط می‌دهند، آنگاه آن را به سرعت سرد می‌کنند تا میکروب‌های آن کشته شوند.
3- عمل رسانیدن: مخلوط پاستوریزه شده برای عمل آوری و رسیدن، به مدت 4 ساعت در دمای 2 الی 5 درجه سانتی‌گراد همراه با هم زن ملایم نگهداری می‌شود.
4- انجماد: مخلوط پس از رسیدن در دمای 3- تا 6- درجه سانتی‌گراد، سرد و منجمد می‌شود.
5- افزودن مواد: مواد مختلفی به همراه برش میوه، اجزای خشک مانند مغز و تکه‌های میوه و شکلات به بستنی اضافه می‌شود.
6- بسته‌بندی و قالب گیری: بستنی در ظروف لیوانی، قیفی یا ظروف لیتری جاگذاری می‌شود.
7- سفت کردن و سردخانه گذاری: بستنی را برای اینکه کاملا سفت گردد در تونل مخصوصی با درجه 20- سانتی‌گراد عبور می‌دهند و کاملا سفت می‌کنند، سپس آن را به سردخانه منتقل می‌کنند و آن را روی طبقه‌ها یا قفسه‌هایی در دمای 25- درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌کنند.
8- پوشش دادن و بسته‌بندی: لیوان‌ها و ظروف را پس از پوشش دادن درون کارتون بسته‌بندی می‌کنند و به بازار مصرف ارسال می‌کنند.